Çar 3. Aleksandr tarafından 1891 yılında yapımı başlayan ve 1905 yılında tamamlanan 9259 km uzunluğu ile dünyanın en uzun demir yolu hattı olan Trans Sibirya, yapıldığı dönemin en büyük projelerinden ve ticaret, kültür, askeri ve siyasi konularda en büyük adımlardan biri olmuştu.

Trans Sibirya demiryolu hattı günümüzde hala en uzun demiryolu hattı olma özelliğini sürdürüyor, o bölgenin de en önemli ulaşım yolu olma özelliğini de sürdürüyor fakat bunların yanında gezginlerin hayallerini süsleyen mistik bir yolculuk olma niteliğini de kazandı.

Trans Sibirya demir yolu hattı, ekspresi ve turu kavramları ilk bakışta biraz karışık. Trans Sibirya demir yolu hattı tam olarak Moskova ve Vladivostok arasına çekilen demiryolu hattıdır. Doğal olarak zaman içerisinde bu hatta yan hatlar eklenip dallanıp budaklanmış. Trans Sibirya ekspresi Moskova ve Pekin arasında yolculuk yapan tren. Bu tren turistik amaçlı kullanıldığı gibi yerel vatandaşların ulaşımlarında  ve ticarette de oldukça yoğun kullanılıyor. Turlara geldiğimizde durum biraz daha detaylanıyor. Turlarda duraklama noktalarında ve gezi sürelerinde çok farklılıklar çıkabiliyor.

Turlar yaklaşık 15 gün sürüyor. Yolculuk, Pekin’den Moskova’ya ya da Moskova’dan Pekin’e olmak üzere iki şekilde yapılabiliyor. Gezinin maliyeti kalınan otelin çeşidine, kompartımanın özelliğine ve turun süresine göre çok fazla değişiklik gösteriyor. İllaki bir fiyat söylemek gerekirse 15bin tl civarlarından fiyatlar başlıyor.

Yok efendim, Ural dağları olanca görkemi ile bu coğrafyaya sere serpe sıralanmışken, uçsuz bucaksız Gobi çölüne kimse zincir vuramazken, soğuk bu coğrafyada sınır tanımazken, rüzgar başına buyruk, olanca coşkusu ile Sibirya’da eserken ben nasıl bir tura bağlı kalayım derseniz ki, bence en güzeli bu, o zaman sırt çantanızı sırtınıza atıp mistik topraklarda başınıza buyruk gezebilirsiniz. Bunun maliyeti de yaklaşık 3bintl civarlarından başlıyor.

Genel olarak seyahat hakkında bilgi vermek gerekirse öncelikle Rusya’da ve Çin’de trenler oldukça rahat ve güvenli. Moğolistan’da da güvenli fakat trenler diğer iki ülkeye göre biraz daha eski. 3-4 farklı kompartıman farkı var. En ucuz kompartıman oturarak seyahat edilen bölüm. Bu biraz sıkıcı olabilir. En ucuz yataklı kompartımanı seçmenizi tavsiye ederim. Trende herkese yatmak için minder, battaniye, yastık, ve havlu kılıfları ile veriliyor. Tek battaniye fazlasıyla işinizi görür çünkü trenlerin içi çok sıcak oluyor. Trenlerin içinde tuvaleti, lavabosu, prizleri, küçük bir kantini ve trenine göre yemek vagonu oluyor. Ayrıca tren istasyonlarda durduğunda bir sürü seyyar satıcı oranın yerel atıştırmalıklarını satmak için yanınıza geliyor. Bu sayede oraların yerel atıştırmalıklarını yeme fırsatı da oluyor. Yemek, temizlik, sıcaklık ve güvenlik konusunda hiçbir sıkıntı çekmezsiniz.

Sıkıntı çekilebilecek iki nokta var. Birincisi çok az da olsa bir süre sonra trenin sallanmasından değişik bir sarhoşluk yaşıyorsunuz. İkinci nokta ise 7 saatlik zaman dilimine varan bir saat farkına yolculuk yapılıyor. Hiç durmadan doğuya ya da batıya gidiliyor. Zaman kavramını biraz şaşırabilirsiniz. Ya hayatınızın en kısa günlerini ya da en uzun günlerini yaşayacaksınız.

Bağımsız, keyfe keder bir gezi de şu şekilde oluyor;

Öncelikle şunu söylemekte fayda var. Moğolistan ve Rusya Türklerden vize istemiyor. Bir aya kadar vize muafiyeti var. Çin vize istiyor ama bir vize firması sadece pasaport ile yaklaşık 500tlye bir hafta içinde çok rahat alabiliyor.

Çin vizesi almak istemeyenler için Moskova’dan Rusyanın diğer ucuna Vladivostok’a yapılan yolculuk da transsibirya yolcuğunun güzel bir çeşidi olabilir. Moskova ve Vladivostok arası 6 gün 19 saat. Tren bileti ise tek yön 400tl.

Çin vizesi aldıktan sonra ve hangi yönden gitmeye karar verdikten sonra tek yapmanız gereken uçak bileti ve tren bileti almak olacak. Uçak bileti artık heryerden alınabiliyor. Tren bileti de uçak bileti kadar kolay. Bu adresten; http://russia.raildude.com/journey-planner/index.php çok rahat bilet alınabilir. Ayrıca Moğolistan ve Çin için yoldan çok rahat bilet alabilirsiniz.

Tren bileti almak, komple bir Trans Sibirya yolculuğunun planlanması anlamına gelir. İsterseniz, baştan sona hiç durmadan bir seyehat yapabilirsiniz, isterseniz ara duraklarda dinlenmeli bir seyahat seçebilirsiniz. Bu tamamen bütçeye ve vakte bağlı bir tercih. Aşağıda trenin ana duraklarını yazdım. Bu duraklardan herhangi birinde inip istediğiniz kadar kalıp tekrar trene atlayıp yola devam etmek tamamen sizin keyfinize kalmış.

Şimdi gelelim eşi benzeri olmayan çoğrafyaya yolculukta durak noktalarına

Moskova: Yolculuğun başlangıç ya da bitiş noktası. Binlerce müzenin bulunmasından , çok fazla ünlü kişinin evlerinin olmasından ve tarihi ve turistik yerlerin çok sayıda olmasından dolayı yolculuk dışında tek burası gezilse bile haftalar sürebilecek bir başkent. Moskova’yı anlatmaya ayrı bir yazı gerekir. Trenin saatini beklerken yakın yerleri gezmekte fayda var.

Nijniy Novgograd: Rusya’nın 5. Büyük şehri olan Novgograd ünlü yazar Maksim Gorki’nin doğduğu yer olarak ünlenmiştir. Bunun yanında konumu bakımından ticaretin gelişmesi ile modern bir şehirdir.

Kazan: Tataristan özerk Cumhuriyetinin başkenti olan Kazan, Rusya’nın üçüncü büyük kentidir. Yerleşik halkın değişik dinlere mensup olmasından dolayı Rusya’nın en hoşgörülü ve barışcıl şehridir. Türklerin göç yolları üzerinde olması sebebi ile şehrin tarihi çok eskilere uzanır. Türkler ve Müslümanlar için önemli bir yerdir. Rusya’nın en zengin topraklarını sınrıları içerisinde barındırdığı için Kazan’nın önemini Ruslar çok iyi biliyor. Bundan dolayıdır ki şehir çok gelişmiş bir şehir ve günümüz de bile hızla gelişmeye devam ediyor.

Perm: Perm şehri diğer şehirlere nispeten biraz daha küçük. Bu duraktan sonra Ural dağlarının eteklerinde varıyoruz. Çoğrafya buradan sonra biraz daha değişiyor ve saat farkı iyice artıyor.

Ekaterinburg: Asya ile Avrupayı birbirinden ayıran şehir olarak kabul edilir. Rusya’nın büyük ve önemli şehirlerinden biridir. Buzu kesip balık tutalabilecek yerlerin, buzdan heykellerin olması, kış turizmi, eşsiz Rus mimari ile yapılan tarihi binaları ve müzeleri ise Şehri, hem yaz yem kış turizmi için ideal bir seçenek yapıyor.

Tümen: Tünem ile Sibirya topraklarına adım atıyoruz. Tümen, Rusların Sibirya’da ilk yerleşim yeridir. Burada da rotadaki diğer şehirler gibi çok sayıda müze, tarihi bina ve park var.

Omsk: Sibirya’nın güneyinde bulunur ve Sibirya’nın en büyük ikinci, Rusya’nın ise büyük şehirlerinden birisidir. Tipik Rus mimarisinin en tipik örneklerini görebileceğiniz şehir oldukça etkileyici.

Novosibirsk: Rusya’nın 5. Büyük, Sibirya’nın en büyük şehridir. Burada da çok fazla müze, tarihi bina, festival ve özellikle kışın karla ilgili aktiviteler mevcuttur. Yaz, kış turistlerin ilgi odağı olan bir şehirdir.

Krasnoyarsk: Sibirya bölgesinin idari yönetim yeridir. Konum bakımından Sibirya’daki yerleşim yerlerinin tam merkezinde bulunur.

İrkutsk: İrkutsk, turun en önemli duraklarından biridir. Çin, Moğolistan ve Rusya arasındaki bir köprü gibidir. Şehrin estetiği ve modern bir görüntüsünden dolayı Sibirya’nın Paris’i olarak adlandırılır. Genç ve güzel nüfusun fazla olmasından dolayı kafelerin ve sokakların canlı olması şehre büyük bir hareket katıyor. Önemli müzeleri, tarhihi binaları, kiliseleri ise şehrin çekiciliğini arttırıyor. Ayrıca İrkutsk’dan bahsederken Baykal gölünden bahsetmezsek büyük hata olur. Büyüklüğünden dolayı buralarda deniz muamelesi yapılan gölün tarifi imkansız güzelliği ve insana huzur veren havasından dolayı, gezide üç beş gün ayrılabilecek bir yer. Gölün kıyısında kurulan bir çadırda geçirilecek üç beş gün, insana hayatı boyunca unutulmayacak bir anı bırakır.

Ulan Ude: Ulan Ude, çok büyük bir şehir olmamasına rağmen, Sibirya rüyasını en iyi yaşatan şehirlerden biri. İrkutsk’a yakınlığından dolayı Sibirya’nın modern şehirlerinden biri. Rusya’nın Moğolistan sınırına en yakın şehri. Ayrıca burası tur için önemli bir nokta. Çünkü burada iki seçeneğimiz var. Ya Moğolistan ve Çin’e doğru devam edip güneye hareket edeceğiz ya da Rusyanın en doğusuna Japon Denizi kıyısında bulunan Vladivostok’a doğru hareket edeceğiz. Ulan Ude’den Moğolistan’a devam etmek isteyenler buradan Ulan Ude için tren bileti almaları gerekir.

Çita: Çita, Sibirya’nın ve dünya’nın en soğuk yerleşim yerlerini barındıran Yakut bölgesinin içindedir. Çita da Rusya’nın Çin sınırına en yakın şehridir. Küçük olan bu şehirde karşımıza iki seçenek daha çıkar. Birincisi direk güneye doğru hareket edip Çin’e devam etmek, ikincisi iseRusya’nın en doğusundaki Japon Denizi kıyısında bulunan Vladivostok’a devam etmek. Çita’dan Çine devam etmek isteyenler burada Harbin için bilet almaları gerekiyor.

Harbin: Çita’dan Çin’e devam etmek isteyenler, Çita’dan çok uzak olmayan Çin sınırından geçip Çin’e varıyor ve ilk durak olarak biraz güneyde Harbin’e geliyor. Harbin Çin’in en büyük 10. Şehri. Uzun yıllar Rus egemenliğinde kaldığı için şehir Rus şehrine daha çok benzemektedir. Çin için önemli bir ticaret noktası olması yanında modern yüzü ile turistleri şaşırtır.

Khabarovsk: Çita’dan Vladivostok’a devam edenlerin karşısına ilk olarak Khabarovsk şehri çıkar. Çin sınırına yakındır. Bundan dolayı bir karakol şehir olarak anılan şehir konumu itibari ile sanayileşmiş ve oldukça büyümüş.

Vladivostok: Trans Sibirya turunu, Moskova – Vladivostok hattında yapmak isteyenler için 9259km sonunda son durağa geldik.  Vladivostok, Rusya’nın en önemli ve doğusundaki en büyük şehridir. Çin ve Kuzey Kore sınırına oldukça yakındır. Japon Denizi kıyısı olan şehir, japonya’nın karşı kıyısındadır. Nakliyat ve balıkçılık oldukça gelişmiştir. Ayrıca Rus donanmasının merkezi bir üssüdür. Vladivostok, büyüleyici Sibirya şehrinden çok, kalabalık Uzak Doğu şehrine benzer.

Ulan Batur: Ulan Batur, Ulan Ude’den Moğolistan ve Çin’e devam etmek isteyenlerin ilk durağı ve Moğolistanın Başkentidir. Dünyanın en soğuk başkenti olan Ulan Batur aynı zamanda ülke nüfusunun 3te1’inin başkentte yaşadığı tek yerdir. Trans Sibirya rotasında Rusya’da alıştığınız düzeni, nizamı Moğolistan’a giriğinizde pek bulamazsınız fakat doğal güzelliği ve tarifi imkansız atmosfer burada da devam etmektedir. Ulan Batur şehir merkezinde çok fazla bir güzellik beklememekte fayda var. Ulan Batur’dan çıkınca Moğolstan’ın gerçek doğası insanı oldukça etkiliyor.

Pekin: Trans Sibirya’nın Moskova – Pekin kısmında seyahet edenler için Uçsuz bucaksız Rus bozkırlarından, Sibirya’nın dondurucu soğuğundan ve Moğolistan’ın muhteşem bozkırlarından sonra son durak olan Pekin’e geldik.  Çin’in başkenti olan Pekin, rotanın en değişik duraklarından biri. Pekin’de kültür şoku çok fazla hissedildiği gibi aynı zamanda çok etkileyici bir yerdir. Çin seddi, Tian An Men meydanı, yasak şehir, Pekin’de gezilecek binlerce yerden sadece üçü. Vakti çok olanlar ayrıca burası için bir plan daha yapıp Pekin’in tadını çıkartarak gezmesi gerekir.